ZELİŞLİ PİLAV (İRAN USULÜ PİLAV)

Geçenlerde bir arkadaşımızı İran'dan misafirleri gelmişti onlarla biraz İran biraz Türkiye derken yemeklere kadar sohbetimiz uzadı. Aslında eninde sonunda bu aralar konuyu yemeğe getirmek konusunda bir uzmanlaşma oldu bende. İran komşu ülke olmasına rağmen yemeklerimizde tahmin ettiğimde de çok fark varmış, oldukça farklı baharatlar kullanıyorlar. Açıkçası Osmanlı mutfağında kullanılan ama şimdi unuttuğumuz baharatlar; zencefil, zerdeçal, safran sanırım en fazla kullanılan baharatlarmış.

Zeliş'e gelince yaban mersini benzeri bir meyve ama Zeliş ekşimsi ve yaban mersinin yarısı büyüklüğünde bir meyve. Büyük ihtimalle bizim memlekette de vardır. Yabancı dillerde berry gillerden de bir adı vardır muhtemelen ama Zeliş'de şahane bir isim. Bana Zeliş adı sevimli sarışın bir kızı hatırlatsa da bu meyveye bakınca minyon kızıl saçlı arada da aksilik çıkartacak bir kıza benziyor.

Pilav gelirsek bizim bildiğimiz yöntemlerle yapılmıyor. Kavurma falan filan yok daha çok haşlama ve demleme var. Değişik ve lezzetli bir pilav ama illada törkiş pilav derse insan pilavı bildiği gibi yapıp en son bizim kızılla tanıştırabilir heralde fena da olmaz ama İran pilavı olmaz, işte Zeliş'li İran Pilav'ı.

İçindekiler

1 bardak baldo pirinç (ben kabuklu pirinç kullandım), 1 tatlı kaşığı safran, 2-3 yemek kaşığı Zeliş, 4 yemek kaşığı tereyağ, tuz.

Nasıl Yaptım
Pirinci tuzlu ve oda sıcaklığındaki suda 4-5 saat beklettim. Safranı bir bardak sıcak suda beklettim, su soğuduktan sonra süzüp yıkadığım Zeliş'leri içine attım. Zelişler, pirinçler pişene kadar safranlı suda bekledi. Tuzlu suda beklettiğim pirinçleri süzüp 3 bardak suda haşladım. Pirinçler çokda yumuşamadan ocağın altını kapattım ve süzdüm. Tencereye (tencerenin yüksekçe olmasında fayda var) 1 kaşık tereyağı koyarak erittim tencerenin tabanını iyice yağladıktan sonra haşlanmış pirinçleri tencereye geri koydum ve piramidimsi bir yükselti yapıp tencerenin üzerine 2 kat kağıt havlu örtüp kapağını kapattım. Pilavı  35-40 dakika demledim. Demlenmiş pilavın üzerine erittiğim 3 kaşık tereyağını ardından da süzdüğüm Zelişleri koydum ve pirinçleri ezmemeye özen göstererek biraz karıştırdım. Unutmadan pirinçleri haşlamak dışında ocağın altını hiç açmadım.

KABAKLI LORLU TART

Akşam yemeği için hafif bir şeyler ararken dün David Lebovitz'in sitesinde ricotto'lu bir tarif buldum hem hızlı hazırlanabilir hem de hafif sayılabilecek. Açıkçası hafif olduğundan pek emin değilim ama yerken gayet hafif geldi bana ama bir protein bombardımanı olduğu da kesin.

Bu aralar 1-2 yerde okuyup izlediğim ve açıkcası işime geldiği için yabancı sitelerdeki ve bloglardaki yemekleri yerli versiyonlarını üretiyorum. Yerli versiyona ek olarak içindeki kırmızı eti de çıkardım-sanırım orijinal tarifte salam cinsi bir şeyler vardı. Tabii ki bu çıkartma eklemeler mevsimsel durumlardan da etkilenmiyor değil. Dün Kadıköy çarşısına gittiğimde taze sarmısak aradığımda bulamadım yerine taze soğan koydum. Bir de ricotto yerine lor peyniri koydum. Loru hem daha ucuz olduğu için hem de daha lezzetli olduğu için kullandım, ayrıca yağsız ve tuzsuz bir lor aldım ki biraz da olsa az yağlı bir tart ortaya çıksın.

Bu tartın herhangi bir sebzeyi ya da salam sosis gibi bir et ürünü eklenerek, farklı baharatlar kullanarak binlerde çeşidini üretebilirsiniz. Üstelik malzemelerini evde bir kenarda duruyorsa yaklaşık 15-20 dakikada hazırlayabilirsiniz, 35-40 dakikada pişirme zamanını eklerseniz yaklaşık 1 saatte nefis bir akşam yemeği olabilir. Hafif akşam yemeği için ideal gibi duruyor yanına buharda pişmiş sebze ya da salata nefis olur. Ya da karışımı akşamdan hazırlayıp kahvaltına omlet yerine de iyi bir seçenek olanbilir. Afiyet olsun.

İçindekiler

1/2 demet yeşil soğan (ya da taze sarmısak), 1 kabak, 3-4 sap dereotu, 2 yemek kaşığı zeytinyağı, 1 yumurta, 300 g lor, 100g krema, 100 g süt, 1 çay kaşığı kekik, 1 çay kaşığı kırmızı pul biber, kara biber, tuz.

Nasıl Yaptım
Yeşil soğanları ve kabağı ufak ufak doğrayıp zeytinyağıyla 8-10 dakika kavurdum, dereotun, tuz ve karabiber ekleyip ocağın altını kapattım. Lor, süt, krema ve yumurtayı çırptıktan sonra ılınmış olan soğan ve kabak karışımınıda ekledim. 24 cm'lik bir kalıba tüm karışımı koyduktan sonra üzerine kekik ve kırmızı pul biber ekip daha önce 200 dereceye ısıttığım fırında 35-40 dakika pişirdim.

DOMATES SOSU (KURUTULMUŞ DOMATESLE)

Açıkçası sos meselesi pek beni açmasada yani içime sinen ve gerekliymiş gibi gelmesede bazen farklı lezzetler yaratmakta oldukça iyi de oluyor. Ben daha çok lezzetinde yiyeceklerle olabildiğince az karışımla net lezzetlerin tadılabildiği yiyecekleri seviyorum. Ama bu sos hem biraz farklılaştıran bir lezzet katıyor hem de net lezzetler almamı sağladı. Kendim yaptım diye demiyorum güzel oldu bu sos. Üstelik buzdolabında 1-1,5 ay saklayabildimde.

Doğruyu söylemek gerekirse domatesli ekmek yapmak için icat ettim bu sosu ama bir zora düştüğümde hemen bir makarna yapıp açlığımı geçiştireyim derken baktım ki aynı zamanda da güzel bir makarna sosu oluyor bir de makarna pişmeye yakın taze fesleğen koydum yemede yanında yat diyemedim yedim ama yemeden önce 1-2 fotoğrafını çekmeyide ihmal etmedim, 1-2 hazırlıkta yaptıktan sonra ounu yayımlayacağım.

İlk zamanlar domatesli ekmek yapmak için marketten kavanozlarda satılan zeytinyağ ya da ayçicek yağında bekletilmiş kurutulmuş domates alıyordum. Fakat her defasında başka bir lezzet ve katkı maddeleri de cabası, bir de alerjik durumlarınız varsa başka araştırmalara itiyor insanı bu durum. Kendi kurutulmuş domates sosumu biraz farklılaştırarak yapmaya karar verdim. Bir defasında içine kurutulmuş kırmızı biber de kattığımı hatırlıyorum oda güzel olmuştu... Sonra bir defasında marketten aldığım kurutulmuş domates sarmısaklıydı oda güzeldi... Yani dörtlü bir karışım ortaya çıkıverdi kurutulmuş domates, kurutulmuş kırmızı biber (tatlı), sarmısak ve zeytinyağı.

İçindekiler

100 g kurutulmuş domates, 50 g kurutulmuş kırmızı biber, 5-6 diş sarmısak, 100 g zeytinyağı.

Nasıl Yaptım
Kurutulmuş domatesi yıkayıp 15-20 dakika kadar sıcak suda bekletteiten sonra yıkadığım kurutulmuş biberleri, sarmısakları ve zeytin yağını yaklaşık 3-5 dakika blender dan geçirdim. Çok da ufak olmayan parçalara bölünen bu karışımı doğrudan kavanoza koydum üstünü örtecek kadar da zeytinyağı koydum. Kavanoza koyduğum zeytin yağıyla birlikte kaullandığım yağ miktarı sanırım 140-150 g'ı bulmuş oldu.